TRİGEMİNAL NEVRALJİ NEDİR?

Bu sendromda aralıklı olarak hastanın yüzünün bir tarafında ağrı vardır. Yüzün duyusunu sağlayan sinir TRİGEMİNAL sinirdir.  Tri ile bu sinirin üç parçası olduğu ifade edilmektedir

1) göz ve üzerindeki alın kısmı

2) yanak kısmı,

3) çene kısmı.

 

Ağrı tek veya birkaç bölümü birden tutabilir. Ağrı genellikle keskin ve şimşek çakar gibi tarif edilir. Kendi kendine başlayabileceği gibi yüze hafif dokunma veya tıraş olma veya diş fırçalama gibi hareketler ağrıyı tetikleyebilir.

NE GİBİ SEBEPLER AĞRI YAPAR?

Gerçek sebebin ne olduğu bilinmemektedir. Fakat bir arterin (süperior serebellar arter) beyin sapından trigeminal sinirin çıktığı yerdeki teması nedeni ile olduğuna inanılır. Arterin her nabızda sinire vurması ile hastalığın ortaya çıktığı düşünülür. Bir diğer inanışta ise beyin sapında duyu sinirinde olan bir beyin sapı bağlantısında anomalilik olduğudur. Görülen sebeplerden de bazen sinire bası yapan tümör veya kitlelerinde bunu yapabileceği yolundadır. Genç hastalarda ise trigeminal nevralji ile MS arasında bir bağlantı vardır.

 

HASTA BU HASTALIKTAN NASIL ETKİLENMEKTEDİR?

Hastaların çoğu 30 yaş üzerindedir fakat multibl sklerozlu hastalar daha genç yaşta bu hastalıktan muzdarip olabilirler.
Genellikle yüzün sadece bir tarafını etkilerken nadiren iki taraflı olabilir. Ağrılar gidip gelen tarzdadır. Ağrı olduğunda yüzde keskin bir ağrı şeklinde hissedilir. Çok hızlı olur geçer veya bazen birkaç dakika sürer. Hastaların çoğunda ağrısız bir periyot vardır. Ağrısız periyotlar birkaç gün veya birkaç yıl sürebilir. Trigeminal sinirin herhangi dalını tutabilir fakat 2 (yanak) ve 3. (çene) dalını daha sık olarak tutar.

Birinci dalın ağrısı                            göz/kaş/alın/burun kökünün yanı
İkinci dalın ağrısı                              alt gözkapağı/yanak üst dişler/ ağzın tavanı
Üçüncü dalın ağrısı                           çene/alt dişler ve dilin kenarı

Sadece hafif bir stimulus (hafif dokunma/diş fırçalama/tıraş olma/yeme gibi) ağrıya sebep olabilir.

Diğer benzer ağrı sebepleri 
Herpes sonrası ağrı
Atipik fasial ağrı
Sinüzit
Diş ağrısı
Çene eklem ağrısı

NASIL TANI KONULUR?

Sizi muayene eden doktor sizin semptomlarınızdan tanıya gidecektir. Bazı hastalarda tanı konuluncaya kadar bazı dişleri çekilebilir. Bazıları ise KBB uzmanlarınca sinüzit şüphesi ile görülür. Trigeminal nevralji tanısından şüphelenilirse bazı testleri yaptırmanız gerekecek. Yerel doktorunuz sizden CT isteyip herhangi bir kitle olup olmadığını ekarte edecektir. Sizin gönderildiğiniz uzmanda CT de problem görmemesine rağmen damar ve sinir yapılarını daha iyi görmek için MRI isteyecektir.

NASIL TEDAVİ EDİLİR?

Tedavide öncelikli olarak ilaç tedavisi kullanılır burada en sık kullanılan TEGRETOL’dür her hasta için uygun olmayabilir özellikle yaşlılarda bazı yan etkileri olabilir. Epdantoin ve klonozepam gibi ilaçlar kullanılmış fakat başağrısılı olmamıştır.
İlaca rağmen hastanın şikayetleri devam ediyorsa o zaman CERRAHİ alternatifler gündeme getirilir.

 

EĞER CERRAHİYE İHTİYACINIZ OLURSA HANGİSİ OLACAKTIR?

Değişik başağrısı oranları ile değişik cerrahi olasılıklar vardır. Yapılan prosedürler en yüzeyelinden en derin beyin sapından çıktığı yere doğru sıralanmıştır.

Sinirin dalarının kesilmesi
Yüzden çıkan dallarının kesilmesi başağrısı şansı en düşük ve kısa olan yöntemdir.

Sinirin trigeminal ganglion hizasında hasarlanması

Bunu yapmak için üç değişik yöntem vardır ve yüzeyden girilerek yapılır.
1. sinirin balon ile sıkıştırılması. Balon ile girilip şişirilir.
2. sinirin etrafına gliserol enjeksiyonu. Birmiktar gliserol enjekte edilip siniri hasarlaması beklenir.
3. Radyofrequency ile hasarlama. Burada sinire elektrod ulaştırılıp elektodun ucu ısıtılır ve sinir hasarlanır.

Yukardaki uygulanan yöntemlerin hepsinde hastada ağrının kaybolması yüzde kalıcı uyşukluk olması pahasına yapılmaktadır.

Sinirin mikrovasküler dekompresyonu

Neden mikrovasküler dekompresyon denilmektedir?
Çünkü ağrının sebebi sinire komşu olan, arterlerin (damarın) her kalp atışı ile sinire vurması olarak tarif edilmiştir. Mikrocerrahi teknikler kullanılarak damarın yaptığı bası (kompresyon) ortadan kaldırılması işlemine mikrovasküler dekompresyon denilir. Burada diğer yöntemler gibi sinire hasar verme sözkonusu değildir. Dünyada da en etkili ve başarılı yöntem olarak mikrovasküler dekompresyon (MVD) bu hastalığın tedavisinde kullanılmaktadır.

TEDAVİ SIRASI NASIL OLMALIDIR
Öncelikle ilaç tedavisi denenmeli. Fayda sağlamazsa cerrahi önerilmelidir. Benim pratiğimde eğer hasta ilaç tedavisinden faydalanmıyorsa hastaya cerrahi tedavi olarak mikrovasküler dekompresyon öneririm.
Eğer hastanın genel durumu cerrahiyi kaldıramayacak kadar kötü ise radyofrequency yöntemini öneririm
Cerrahi yöntemlerin hepsi hastada Multibl skleroz (MS) varsa da etkilidir.
(Benim yaptığım bir ameliyatın videosu youtube’de)
http://www.youtube.com/watch?v=Q5NBTeBh-cw

© Buradaki bilgilerin herhangi bölümü veya tamamı Prof. Dr Ersin Erdoğan’ın müsaadesi olmadan kullanılamaz veya çoğaltılamaz.

Bu yazıdaki bilgiler genel bilgi vermek amacı ile hazırlanmış olup bir doktordan alınan bilgilerin yerine kullanılamaz.